محیط کار ناکارآمد
در یک محیط کار عوامل مختلفی دست به دست هم می‌دهند تا آن را به محیط کار کارآمد تبدیل کنند. در صورت بروز اختلال در هر کدام از عوامل، محیط کار از جاده اصلی فعالیت خود دور می‌شود و به محیط کار ناکارآمد تبدیل می‌شود. پر اهمیت‌ترین نقش را در این‌باره واحد منابع انسانی دارد. مدیر منابع انسانی، مدیر توسعه منابع انسانی و کارشناسان این واحد، خط دهندگان اصلی و الگوی دیگر افراد هستند.
شرایط فیزیکی محیط
شرایط فیزیکی محیط کار درواقع همان عوامل و شرایطی است که به واسطه حواس پنج‌گانه قابل درک است و تاثیر به‌سزایی بر سایر جنبه‌های محیط کار می‌گذارد. برای رهایی از محیط کار ناکارآمد باید یک‌سری موارد را اولویت قرار دهیم:
- مکان، تجهیزات و ابزارآلات
- میزان روشنایی محیط کار و منبع نور
- دمای محیط کار، گرما و سرما
- تهویه
- میزان ارتعاش
- سر و صدا
شرایط نامطلوب روانی در محیط کاری ناکارآمد
تاثیر بازخورد مناسب
بازخورد را می‌توان به بازخورد منفی، مثبت، انتقاد و تعریف و تمجید دسته‌بندی کرد. بازخورد در یک محیط کار باید حساب شده باشد و در جلساتی که سالانه برگزار می‌شود، باید تمام نکات موجود به کارمندان و کارگران گفته شود. درصورت وجود اشتباه در کار به آنها گوشزد داده شود و همچنین در صورت راضی بودن کارفرما، از کارگران تقدیر به عمل بیاید. همان‌طور که بازخورد منفی بر روان کارگران تاثیر دارد، بازخورد مثبت نیز باعث افزایش اعتماد به نفس، عزت‌نفس و ایجاد انگیزه می‌شود. اگر مغایر این باشد، محیط به محیط کار ناکارآمد تبدیل می‌شود.
تعیین اهداف معقول و نحوه‌ی دستیابی به آنها
تمامی کارکنان، کارگران، مدیران و … باید اهداف خاص خود را مشخص کنند و با تفکر، راه قابل‌دسترسی به این اهداف را پیدا کنند. اهداف تعیین شده باید SMART شوند. SMART مخفف کلمات زیر است:
- Specific : مشخص
- Measurable : قابل اندازهگیری
- Attainable : قابل دستیابی
- Relevant : مرتبط
- Time based: زمانبندی شده
به‌کارگیری نکات بالا در تعیین اهداف باعث روشن شدن مسیر رسیدن به خواسته‌ها می‌شود. نادیده گرفتن این عوامل شرایط را برای ایجاد یک محیط کار ناکارآمد فراهم می‌کند. هدف‌گذاری باعث ایجاد اولویت‌بندی و طبقه‌بندی وظایف می‌شود.
بی‌توجهی به توان انسانی در محیط کاری ناکارآمد
تاثیرات انعطاف‌پذیری
انعطاف‌پذیر بودن در هر شرایطی باعث می‌شود که ما عکس‌العمل معقولانه‌تری به اتفاقات نشان دهیم و محیط کار نیز از این قضیه مستثنی نیست. شما وقتی در محیط کار قرار می‌گیرید، مجبور به گذراندن بخشی از روز خود در کنار کسانی هستید که شاید از هیچ لحاظ با شما نقطه مشترکی ندارند. در نتیجه باید با افراد سازگار شوید تا محیط کار ناکارآمد نشود.
در محیط کار در هر لحظه ممکن است، اتفاقات مختلفی رخ دهد که باعث ایجاد اضطراب در شما شود. باید این نکته را همیشه در ذهن خود داشته باشید که قرار نیست شرایط همیشه گل و بلبل باشد. باید بتوانید هنگام بروز حوادث بر خودتان مسلط باشید و در جهت رفع آن بکوشید. در بخش انعطاف‌پذیری در مورد ساعات کاری به این نکته توجه کنید که در محیط کار ناکارآمد توجهی به ارتباط بین برنامه کاری و بازدهی نمی‌شود. به همین دلیل بعد از مدتی کارکنان دچار فرسودگی شغلی شده و شغل خود را از دست می‌دهند.
عوامل حواس‌پرتی در محیط
عواملی که در محیط کار باعث پرت شدن حواس و کاهش بازدهی می‌شود را شناسایی کرده و آنها را در ساعات کاری کنار بگذارید. از برجسته‌ترین عوامل حواس‌پرتی می‌توان به چک کردن تلفن همراه، تماس‌های غیرضروری و غیرکاری و چک کردن ایمیل شخصی اشاره کرد. با رعایت این نکات کوچک می‌توان بهره‌برداری را به شدت افزایش داد و یک محیط کار ناکارآمد را به محیطی پربازده تبدیل نمود.
زمانبندی برای کار و استراحت
در تایم کاری با احساس مسئولیت بالا وظیفه خود را انجام داده و در زمان استراحت حتماً از محل کار خود فاصله بگیرید. این کار باعث از بین رفتن خستگی و تجدید نیرو برای ادامه کار می‌شود. در غیر این صورت ممکن است دچار خستگی شدیدی شوید و انجام امور توسط شما بازدهی خوبی نداشته باشد و به مرور محیط کار ناکارآمد خواهد شد.
فواید مثبت‌اندیشی
در این قسمت به چند راهکار که باعث مثبت‌اندیشی و در نتیجه موفقیت در محیط کار می‌شود، اشاره می‌کنیم.
- برقرار کردن ارتباط دوستانه با همکاران
- آموزش دادن به دیگران
- محدود کردن کار به محیط مخصوص خود
- دلچسب کردن محیط
- داوطلب شدن در فعالیت‌های گروهی و انفرادی
- استفاده از قدرت تخیل
- نادیده گرفتن اشتباهات کاری خود و تلاش برای بهبود وضعیت
- تشویق خود بعد از موفقیت‌ها
- معاشرت با افراد مثبت
- و در آخر برای رهایی از محیط کار ناکارآمد لبخند فراموش نشود!
دستیابی به محیط کاری کارآمد
عوامل مختلفی وجود دارند که درصورت نادیده گرفتن هر کدام، ممکن است محیط کاری غیرسودمند شود. برخی از این موارد مربوط به شرایط فیزیکی محیط کار هستند و برخی مربوط به شرایط روانی محیط کار. برای داشتن یک محیط کاری کارآمد باید برنامه‌ریزی کرد و اهداف را با آگاهی پیش برد. محیط کاری ناکارآمد حاصل خطاهای ریز و درشتی است که شاید فکرش را هم نمی‌کردید که کلیت ساختار را معیوب کند.