معیارهای متداول برای مصاحبه کاری
هر سازمانی برای استخدام نیرو معیارهای خاص خود را دارد اما می‌توان بین آن‌ها اشتراکاتی پیدا کرد. وجود بعضی معیارها به طور کلی به بهبود امور کمک می‌کند؛ به همین دلیل در مصاحبه‌های کاری، سوالات تکرارشونده‌ای وجود دارد. برگزار کردنِ یک مصاحبه کاری موفق، نیازمند تجربه است. بررسی تجربه‌های موفق سازمان‌های بزرگ در استخدام نیرو، ما را به نتایجی رسانده است که آن را با شما در میان می‌گذاریم. در این مقاله فوت و فن مصاحبه کاری برای حرفه‌ای‌ها را می‌آموزید.
بررسی رزومه کاری
بعضی سازمان‌ها آنالیز رزومه را پیش از دیدار مصاحبه کاری انجام می‌دهند و بعضی سازمان‌ها در حین مصاحبه. برای ترتیب دادن یک مصاحبه کاری حرفه‌ای، بهتر است آنالیز رزومه را پیش از دیدار کارجو انجام دهید تا در حین مصاحبه بتوانید با آگاهی بیشتری صحبت کنید. برای بررسی رزومه، معیارهای‌تان را پیشاپیش در نظر بگیرید. سعی کنید تحت تأثیرِ نام دانشگاه و شرکت‌های پیشین و… قرار نگیرید، بلکه توانایی کارجو را بسنجید. از پروژه‌ها و کارهایی که انجام داده بپرسید و به نام دانشگاه، سطح تحصیلات، نام سازمان‌ها و… اکتفا نکنید. بسیاری از شرکت‌ها تحت‌تأثیر مدرک تحصیلی، نام دانشگاه، نام محل کار پیشین و… قرار می‌گیرند و فراموش می‌کنند که پروژه‌ها و فعالیت‌های کارجو را شخصاً بررسی کنند.
یک رزومه کاری حرفه‌ای اطلاعات زیادی به شما خواهد داد. نوشتن رزومه کاری حرفه‌ای نیازمند آگاهی و تجربه است. امروزه دیگر اکثر کارجوها باید بدانند که چگونه یک رزومه کاری حرفه‌ای بنویسند؛ بنابراین، نوع برخورد کارجو در نگارش رزومه هم می‌تواند گواه ذوق و تجربه‌ی او باشد.
توجه به آداب رفتاری
رفتارهای کارجو را زیر نظر بگیرید. شما باید بتوانید در مصاحبه کاری، یک میانگین رفتاری از فرد به دست بیاورید. برای آنالیز رفتار، لازم نیست قراردادی برخورد کنید. جلسه‌ی مصاحبه کاری یک جلسه‌ی غیرواقعی است! این را همیشه مد نظر داشته باشید. بعضی کتاب‌ها به شما می‌گویند ضریب خوش‌قولی فرد را می‌توان با ساعت حاضر شدنش در مصاحبه کاری سنجید، می‌توان به خوش‌رویی و هدفمندی کارجو در خِلال صحبت‌هایش در مصاحبه کاری پی برد و… این ادعا چندان بی‌راه نیست، اما همه‌ی حقیقت هم نیست! چون کارجو می‌تواند تمام ظواهر را در روز مصاحبه حفظ کند…
برای آنالیز رفتارهای کارجو، شما باید بتوانید نقاب را از چهره‌ی او کنار بزنید. او زمانی بی‌نقاب خواهد شد که شما بی‌نقاب باشید. رفتار تصنعی شما، رفتار تصنعی کارجو را به دنبال خواهد داشت. برای انجام یک مصاحبه کاری حرفه‌ای، رفتار معتدلی داشته باشید تا کارجو بتواند خودش را ابراز کند؛ سپس می‌توانید به رفتارهایی که دیده‌اید اعتماد کنید.
جلسه‌ی دوم مصاحبه
در یک مصاحبه کاری حرفه‌ای الزامی وجود ندارد که همه چیز در همان دیدار اول به نتیجه برسد. اگر نیازمند شناخت بیشتر کارجو هستید، می‌توانید او را برای دومین بار دعوت به مصاحبه کنید و سوال‌های متفاوتی بپرسید. جلسه‌ی دوم مصاحبه کاری، فرصت خوبی برای بررسی جزئی اهداف و توانایی‌هاست؛ همچنین می‌توانید درباره‌ی رقم حقوق به توافق برسید. می‌توانید از کارجو بخواهید در دیدار دوم، نمونه کارهایش را به همراه بیاورد و درباره‌ی توانایی‌هایش به صورت عینی صحبت کند. سپردن یک پروژه‌ی آزمایشی(برای بعضی مشاغل که این امکان را دارند) هم پیشنهاد خوبی است.
در مصاحبه شغلی از سوال‌های خلاقانه غافل نشوید
برای شناخت روحیاتِ کاری کارجو، باید سوال‌های خلاقانه بپرسید. سوال‌های ساده، جواب مشخص و دقیقی دارند اما سوال‌های خلاقانه چالش‌برانگیزترند. با آنالیز پاسخ سوال‌های چالش‌برانگیز، می‌توانید به دالان‌های ذهن کارجو راه پیدا کنید.
راهنمای سوال‌های خلاقانه برای مصاحبه کاری را این‌جا بخوانید.
زبان بدن را بشنوید!
آن‌چه را که کلمات به شما نمی‌گوید، زبان بدن صادقانه اعتراف می‌کند! بسیاری از روانشناسان، به واسطه‌ی فیزیک و زبان بدن، به شناخت از افراد می‌رسند. زبان بدن و کلام، مکمل یکدیگرند. برای این که بتوانید به واسطه‌ی زبان بدن، افراد را تحلیل کنید، نیازمند مطالعه هستید. کتاب‌های بسیاری درباره‌ی زبان بدن وجود دارد که از طریق این لینک می‌توانید چند نمونه‌ی آن را مشاهده کنید.
همچنین مطلب «مقاله‌ی زبان بدن در مصاحبه‌ی کاری چه نقشی دارد» می‌تواند به شما کمک کند.
انگیزه‌یابی کنید
مهم‌ترین بخش از ارزیابی نیرو در یک مصاحبه کاری حرفه‌ای، شناخت انگیزه‌هاست. زمانی که شما بتوانید انگیزه‌های کارجو را شناسایی کنید، متوجه تناسب یا عدم تناسب او با شغل مورد نظر خواهید شد. چند سوال را به شناسایی انگیزه‌های کارجو اختصاص دهید. از او بپرسید که اهداف کاری‌اش چیست و آینده‌اش را در چه شغلی می‌خواهد بنا کند؟ اگر کارجو از سر اجبار، سراغ کار شما آمده باشد، مسلم است که امور را با بی‌رغبتی پیش خواهد برد.
جوانب‌نگری
در یک مصاحبه کاری حرفه‌ای بعضی سوالات جهت جوانب‌نگری پرسیده می‌شوند. درجه‌ی اهمیت چنین سوالاتی برای هر سازمان متفاوت است. در ادامه به چند نمونه‌ی آن اشاره می‌کنیم.
محاسبه‌ی مسافت
معمولاً در اکثر مصاحبه‌های کاری، درباره‌ی مسافت پرسیده می‌شود. هر چه فاصله‌ی منزل کارجو از محل کار بیشتر باشد، در طولانی‌مدت، خستگی‌اش را بیشتر خواهید دید. اما باید بدانید که این یک قاعده‌ی همیشگی نیست. میزان انرژی و انگیزه‌ی افراد با یکدیگر متفاوت است. آیا محتمل نیست که نیرویی در همسایگی شرکت زندگی کند و همیشه خسته و بی‌انگیزه سر کار حاضر شود؟! قانون استثناها را همیشه گوشه‌ی ذهن داشته باشید.
تجرد و تأهل
بسیاری از سازمان‌ها، نیروی مجرد را به نیروی متأهل ترجیح می‌دهند. متأسفانه این سخت‌گیری در مورد خانم‌ها بیشتر است. آن‌ها تصور می‌کنند مشغله‌های خانم متأهل در خانه، آن قدر زیاد است که انرژی‌ای برای انجام وظایف کاری‌اش نمی‌ماند. درست است که یک نیروی متأهل، فراغت یک نیروی مجرد را ندارد؛ اما باز هم این مسئله فرد به فرد متفاوت است. چه بسا یک نیروی متأهل که مادر یا پدر هم هست، انگیزه و انرژی بیشتری برای پیشرفت داشته باشد. با چنین مسائلی صفر و صدی برخورد نکنید.
رزومه‌ی مرتبط
زمانی که کارجو رزومه‌ی مرتبطی با شغل داشته باشد، شما زمان کمتری را صرف آموزش او خواهید کرد. چنین گزینه‌هایی برای کارفرما بسیار مطلوب هستند. اما بعضی افراد با وجود استعداد و زمینه‌ی یادگیری بالا، توانایی آن را دارند که خلأ سابقه کاری‌شان را جبران کنند. پیشنهاد ما به شما این است که حد میانه را رعایت کنید. نه آن‌قدر روی رزومه پافشاری کنید که نیروهای مستعد را از دست بدهید، و نه به تمامی به یک نیروی بی‌تجربه اعتماد کنید. شما زمانی می‌توانید یک فرد را با رزومه‌ی غیرمرتبط استخدام کنید که نسبت به توانایی‌ها و پتانسیل کاری‌اش مطمئن باشید.
اساسِ مصاحبه شغلی حرفه‌ای
همه‌ی این نکاتی که ذکر شد برای برگزاری یک مصاحبه کاری حرفه‌ای لازم هستند، اما کافی نیستند! اصل و اساس رفتار حرفه‌ای، آگاهی است. زمانی که شما بدانید دلیل پرسش‌های‌تان چیست و بتوانید نسبت به پاسخ‌ها جوانب‌نگر باشید، آگاهانه برخورد کرده‌اید.