فرآیندهای منابع انسانی
فرآیندهای منابع انسانی استراتژی‌های اساسی هستند که مدیران منابع انسانی برای اطمینان از تجربه‌های کاری موفق کارمندان به کار می‌برند. برنامه‌ریزی منابع انسانی(جذب نیرو، گزینش کارمندان و کارکنان، استخدام، آموزش، القای جهت‌گیری، ارزیابی، ارتقا و اخراج)، حقوق و دستمزد کارمندان سازمان و مزایا، مدیریت اجرایی، روابط نیروی انسانی عناصر اصلی تشکیل دهنده این فرآیندها خواهند بود.
سازمان‌ها در راستای تحقق دورنما یا چشم‌انداز (vision) خود فعالیت می‌کنند. بخش منابع انسانی مسئول تدوین و اجرای برخی از استراتژی‌های لازم در جهت دستیابی به این اهداف است و فرآیندهای مورد نیاز را تعریف میکند. امروزه فعالیت بخش منابع انسانی صرفا منحصر به افراد نیست. نکته کلیدی مدیریت استراتژیکِ موفق شامل ایجاد، نظارت و به روزرسانی فرایندهای منابع انسانی است. طراحی دقیق فرآیندها حائز اهمیت فراوانی است زیرا زمینه‌ساز اثربخشی آن‌ها خواهد بود. شناخت فرآیندهای اصلی مدیریت منابع انسانی و نحوه اجرای درست این فرآیندها باعث موفقیت مدیران منابع انسانی خواهد شد.
برنامه‌ریزی منابع انسانی، اولین فرآیند منابع انسانی
به طور کلی برنامه‌ریزی منابع انسانی یا HRP عبارت است از فرآیند پیش‌بینی نیاز آتی سازمان به منابع انسانی و تعیین شیوه استفاده از ظرفیت پرسنل. به عبارت دقیق‌تر برنامه‌ریزی منابع انسانی بر مفهوم تقاضا و عرضه در چارچوب ظرفیت منابع انسانی سازمان تمرکز دارد. در حقیقت HRP در تأمین تقاضای آینده‌ی نیروی انسانی در سازمان با تأمین افراد مناسب، به تعداد مناسب و در زمان و مکان مناسب به مدیریت سازمان کمک میکند. روند جذب و انتخاب پرسنل توسط مدیران بعد از تجزیه و تحلیل نیازهای منابع انسانی آغاز می‌شود. برنامه‌ریزی منابع انسانی با تعریف فرآیندهای منابع انسانی صورت می‌گیرد. مهم‌ترین فرآیندها در این زمینه عبارتند از:
- جذب نیروی انسانی
هدف فرآیندهایی که در جهت جذب نیروی انسانی صورت می‌گیرد، جذب متقاضیانی است که با معیارهای شغل مطابقت دارند.
- گزینش نیروی انسانی
فرآیندهای نیروی انسانی مربوط به مرحله گزینش، نوعی فیلتراسیون محسوب می‌شوند. نامزدهایی را که از نظر صلاحیت، تخصص و پتانسیل برای یک کار خاص ایده‌آل هستند را موردنظر قرار داده و سایرین را حذف میکند.
- استخدام نیروی انسانی
استخدام به فرآیند عقد قرارداد رسمی بین سازمان و نیروی منتخب گفته می‌شود. هدف آن جذب متقاضیانی است که با معیارهای شغلی خاصی مطابقت دارند.
سیستم مدیریت استخدام؛ راهکار بهینه استخدام
سیستم مدیریت استخدام یک نرم افزار جذب و استخدام نیرو است که بهترین ابزار مورد استفاده یک کارشناس جذب و استخدام است و انجام فرآیند های منابع انسانی را تسهیل کرده است. برای آشنایی بیشتر با سیستم جذب و استخدام کلیک کنید.
حقوق و مزایا دومین فرآیند منابع انسانی
فرآیندهای منابع انسانی در زمینه حقوق و مزایا شامل تصمیم‌گیری در مورد حقوق و دستمزد، مشوق‌ها، مزایای حاشیه‌ای و غیره است. با توجه به اینکه پول محرک اصلی در هر شغلی است، بنابراین اهمیت فرآیندهای این بخش کاملا مشخص خواهد بود. پرسنل با ارائه عملکرد قوی به دنبال افزایش حقوق و پاداش بیشتر هستند. دریافت حقوق و دستمزد منصفانه، نیروی برانگیزاننده‌ی قوی‌ای در پرسنل ایجاد میکند و این امر مؤید اهمیت وافر فرآیندهای منابع انسانی در رابطه با حقوق و مزایاست. چنانچه کارمندان و کارکنان در قبال ارائه عملکرد مؤثر، پاداش دریافت نمایند، رضایت شغلی در آن‌ها بیشتر می‌شود. درنتیجه، این افراد می‌توانند به عنوان نیروی پیشران، در دستیابی به چشم‌انداز سازمان مفید و مؤثر باشند. پاداش‌های در نظر گرفته شده برای پرسنل شامل تشویق‌های مالی و مزایای حاشیه‌ای می‌شود.
مدیریت اجرایی سومین فرآیند منابع انسانی
مدیریت اجرایی را می‌توان به عنوان یکی از اساسی‌ترین فرآیندهای منابع انسانی تعریف کرد. نحوه‌ی انجام این فعالیت در سازمان‌های مختلف، متغیر است. لازمه‌ی اجرای درست آن، مدیریت صحیحی در رابطه با کارهای انجام شده در گذشته و اهداف مورد نظر برای آینده است. سازمان‌ها با مدیریت عملکرد در پی ایجاد انگیزه در کارکنان و ارائه پاداش به پرسنل هستند تا با افزایش بهره‌وری و کارایی، به اهداف سازمانی دست یابند. همچنین مدیران می‌توانند از سیستم مدیریت عملکرد خودکار (PMS) استفاده کنند و کلیه اطلاعات مورد نیاز جهت ارزیابی عملکرد کارکنان را مورد بررسی قرار دهند و از وجود نیازهای آموزشی مطلع شوند.
روابط کارمندان چهارمین فرآیند منابع انسانی
حفظ کارمندان و کارکنان در طول زمان و جلوگیری از خروج آن‌ها از سازمان امری پیچیده و دشوار است. این امر در صنایع رقابتی ملموس‌تر از سایر مشاغل است. عوامل متعددی در پیدایش عللی که برای خروج پرسنل از سازمان به وجود می‌آید، نقش دارند. تمامی آن‌ها تحت کنترل مدیریت منابع انسانی نیستند. قوانین و روابط کار، محیط کاری، سلامت و ایمنی پرسنل، کیفیت زندگی کاری، جبران خسارت کارمندان و کارکنان، مشاوره در مورد استرس شغلی و… عواملی هستند که در فرآیندهای منابع انسانی باید مورد توجه قرار گیرند. زیرا تاثیر این عوامل در ایجاد رضایت و یا نارضایتی در کارکنان سازمان، قابل چشم‌پوشی نیستند.
ایجاد روابط سالم بین کارمندان از بروز گردش شغلی پیشگیری میکند. اعضای تیم منابع انسانی در هر سازمان، از ابزارهای کمی و کیفی جهت سنجش میزان مشارکت کارکنان استفاده می‌کنند. این گروه با بررسی نتایج حاصل، سعی در حفظ میزان مشارکت ایده‌آل کارکنان دارند. این روش‌ها یکی از اشکال ایجاد تعامل دو طرفه بین کارمند و کارفرما است که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد. نرم افزارهای مدیریت فرآیندهای منابع انسانی نیز در این رابطه راهگشا و یاری دهنده مدیران هستند.
مزایای وجود فرآیندها
بهره‌گیری از فرآیندهای منابع انسانی کمک ویژه‌ای در مدیریت بهتر سازمان میکند. با استفاده از ایجاد فرآیندهای دقیق و مؤثر، می‌توان سرعت اتخاذ تصمیمات مهم و ضروری برای سازمان را افزایش داد و از اتلاف زمان پیشگیری کرد. همچنین تحقق اهداف سازمانی در صورت استفاده از فرآیندهای منابع انسانی با سهولت بیشتری صورت خواهد گرفت.