نقش زبان بدن در مصاحبه کاری
احتمالا با عبارت «first impression» یا «برداشت اول» آشنایی دارید. برداشت اول تأثیر ویژه‌ای در فرآیند مصاحبه کاری دارد. شاید درست به یاد نیاورید که در کدام لحظه‌ی مصاحبه با کارجو در ذهن‌تان گفتید «Fخودشه!» اما حتماً می‌دانید که در کدام لحظه از انتخاب کارجو صرف‌نظر کردید. تأثیر مثبت، در طول زمان و به شکل پیوسته شکل می‌گیرد. یعنی این‌گونه نیست که در یک لحظه برای همیشه از فرد مقابل خوش‌تان بیاید؛ بلکه این مجموع لحظات هستند که به شما احساس مطلوبی می‌دهند. برعکس آن، تأثیر منفی می‌تواند آنی باشد. فرد مقابل در یک لحظه، کاری خلاف ادب یا معیارهای شما می‌کند که می‌توانید به یک‌باره نظرتان را از او برگردانید. زبان بدن در مصاحبه کاری نقش پررنگی دارد. آن‌چه «برداشت اول» نام دارد، در اولین لحظه‌ی خود به واسطه‌ی زبان بدن شکل می‌گیرد. چگونه؟
مصاحبه کاری و برداشت اولیه
مصاحبه‌ی کاری دیداری است که در آن شما باید برداشت اولیه‌تان را از یک شخص به تصمیم‌گیری برسانید. در یک رابطه‌ی دوستانه حتماً این فرصت پیدا می‌شود که نظرتان را راجع به برداشت اول برگردانید. اما در مصاحبه کاری شما باید در یک دیدار، توان آنالیز همه چیز را داشته باشید. همان‌طور که به پرسش و پاسخ می‌پردازید، به ظواهر و زبان بدن در مصاحبه اهمیت بدهید. همان لحظه‌ای که در باز می‌شود و کارجو را می‌بینید احساسی به شما دست می‌دهد. احساس‌هایی مانند احترام، بی‌اعتمادی، صمیمیت، بیگانگی و… سعی کنید این احساس را نادیده بگیرید. زیرا این حس شکل گرفته از پیش‌فرض‌های شماست. به جای آن به زبان بدن در مصاحبه دقت کنید. یک کارجو هر چقدر که نتواند جواب‌های کافی‌ای به سوالات شما بدهد، زبان بدنش ابهامات را در مورد او رفع خواهد کرد.
آنالیز زبان بدن در مصاحبه کاری
پیش از این به اهمیت آنالیز زبان بدن در مصاحبه کاری پرداختیم. اما چطور می‌توانیم زبان بدن را بفهمیم و حرکات را آنالیز کنیم؟ برای این کار لازم است که ابتدا درک درستی از زبان بدن داشته باشیم و بدانیم افراد با روحیات مختلف چگونه از بدن‌شان استفاده می‌کنند.
با زبان بدن قراردادی برخورد نکنید
خاراندن سر همیشه معنای دروغ گفتن و یا فکر کردن نیست، گاهی از سر عادت است. دست به سینه ایستادن و نشستن، همیشه یک حالت تدافعی نیست. لبخند بر لب داشتن همیشه نشان ادب نیست. راست‌قامت نشستن همیشه نشان اعتماد به نفس نیست و… بدترین کار برای تحلیل زبان بدن در مصاحبه کاری این است که شما یک کتاب در این باره بخوانید و دنبال مصداق‌هایش بگردید! آن‌وقت هرجا کسی را دیدید که روی میز ضرب می‌گیرد، این‌گونه تفسیر می‌کنید که در حال تهدید کردن است! زبان بدن را باید با موقعیت تطبیق بدهید، نه این که جداگانه تفسیرش کنید. برای فهم زبان بدن قراردادی برخورد نکنید.
ایجاد موقعیت صمیمی برای کشف نقاب‌ها
هر فردی می‌تواند با یک سرچ ساده به این نتیجه برسد که زبان بدن در مصاحبه‌ی کاری چطور باید باشد و همان‌طور رفتار کند. کتاب‌ها و سایت‌هایی هستند که به کارجوها می‌گویند در مصاحبه چطور بنشینند، چطور بلند شوند، چطور دست بدهند، چطور به شما لبخند بزنند، چطور شما را تأیید کنند و… اما هیچ‌کدام نمی‌گویند که چطور بهترینِ خودشان باشند! در حالی که شما نمی‌خواهید چهره‌ی مصنوعی کارجو را ببینید. ممکن است شما آن چهره‌ی مصنوعی را بپسندید و در روزهای کاری چهره‌ی دیگری از او را ببینید. یا برعکس، ممکن است کارجویی را نپذیرید، در حالی‌که اگر با واقعیتش روبرو می‌شدید، نیروی موردنظرتان بود.
شما باید بتوانید چهره‌ی طبیعی کارجو را ببینید. برای این منظور سعی کنید او را در یک وضعیت صمیمانه قرار دهید تا حجاب شخصیتی‌اش را کنار بگذارد و هر آن‌چه را که به شکل مصنوعی آموخته است، دور بریزد!
آیا زبان بدن کارجو با کلامش هماهنگی دارد؟
برای تشخیص صداقت کارجو، باید کلام و زبان بدن در مصاحبه کاری را با هم تطبیق بدهید. برای مثال، ممکن است او خود را فرد صمیمی‌ای معرفی کند، اما در تمام طول مصاحبه بسیار منقبض نشسته و با پاهایش روی زمین ضرب گرفته باشد. زمانی که لبخند می‌زند، حتا عضلات گونه‌اش هم تکان نمی‌خورد. نظرتان چیست؟ آیا بدن او به اندازه‌ی کلامش صمیمانه است؟
یا فرد دیگری خود را بسیار منضبط معرفی کند، در حالی‌که به محض رسیدن، کیفش را با زیپ باز روی میز رها می‌کند. گوشی‌اش را مقابل شما می‌گذارد. مدام با دست‌هایش شلنگ تخته می‌اندازد و در عرض چند دقیقه‌ی کوتاه، چند مدل نشستن را عوض می‌کند. این حالات به شما احساس نظم درونی می‌دهد یا خیر؟
بنابراین شما باید زبان بدن را در هماهنگی با کلام معنا کنید. فراموش نکنید که تاثیر زبان بدن چند برابر کلام است. کارجویی که این را بداند، فرد باهوشی‌ست.
نقش کارفرما در بروز رفتار کارجو
فراموش نکنید که در آن‌چه که کارجو از خود نشان می‌دهد، شما نقش عمده‌ای دارید. اگر شما با او عصا قورت داده تا کنید، او هم با نقاب با شما رفتار خواهد کرد. اگر شما خود را آدم صمیمی‌ای نشان دهید، او زورش را خواهد زد که با شما خوش‌و‌بش کند. سعی کنید رفتار میانه‌ای داشته باشید. تعادل را حفظ کنید. در صورتی که شما هم جدیت خود را حفظ کنید، هم به وقتش لبخند بزنید و… کارجو بنا به روحیه‌ی خود، یک کفه را سنگین‌تر خواهد کرد؛ در آن صورت می‌توانید حرف‌های واقعی‌تری از او بشنوید و حرکات واقعی‌تری از او ببینید. نقش کلام و زبان بدن در مصاحبه کاری یک وضعیت دوجانبه است.